Yazar: Stella Namet Abulafya
Instagram: @s_telllll
Tip üçmüşüm ben. Etkileştiğim ise ikiymiş. Kendimi iyi hissettiğimde de dokuzmuşum.
Anlamadınız değil mi neden bahsediyorum. Bende bir başkasının çıktılarını dinlediğimde aynı sizin gibi düşündüm.
“Allah aşkına ne diyorsun, bir anlatır mısın?” demiştim arkadaşıma.
Meğerse “Enneagram” diye bir kişilik testi varmış.
İsmi gibi karmaşık sanmayın, son derece basit bir mantıkla yaratılmış bir sistem ve ayrıca oldukça eskilere dayanıyor hikayesi. İlk kökenleri M.Ö. 2500’lü yıllara dayanan, yazılı kaynaklarda bulunmayan ve yüz yıllar boyu sözlü gelenek ile taşınan otantik Enneagram’ın tasavvufî temellere dayandığı, Orta Asya ve Anadolu sufizmi ile şekillendiği düşünülmektedir.
Enneagram latincede ennea=dokuz ve gram =çizgi-çizim kelimelerinden türemiş. Bu sistem dokuz ana kişilik tipini ifade ediyor. Kişinin kendisini tanıması bu dokuz ana kişilik tipinden hangisine ait olduğunu anlayarak, zaaflarını, tutkularını bilmesinden geçiyor.
Delfi tapınağındaki ‘Kendini Bil’ gibi, ‘Enneagram’ felsefesi de aynı zamanda kendini tanıma, bilme felsefesi olarak değerlendirilebilir.
Testi çözerken dediler ki, hedefimiz, kendi kişiliğimizi tanıyarak kendi gerçekliğimize yani Öz’ümüze ulaşmaktır. Her insanın kendisine ait bir Öz’ü vardır. Doğumdan sonra içine doğduğumuz toplum ve çevre faktörleri kişiliğimizin temellerini oluştururken, özümüzün üstü yavaş yavaş örtülür ve zamanla görünmez hale gelir. Kendimizi bildiğimizi sandığımız bir döngüde dönüp dururken, bir anda Öz’ümüzü örten o perdeyi hafifçe aralarsak, gerçekliğimizi de görmüş oluruz. Enneagram tam da burada devreye girer.
Kendini tanıma sanatı olan Enneagram aynı zamanda başkalarını tanımakta da kullanılabiliriz. Mesela eleman seçimi, eş seçimi gibi konularda. Karşımızdaki kişinin hangi kişilik modeline ait olduğunu bilirsek onun hangi durumda hangi davranışı gösterebileceğini ve onu nasıl etkileyebileceğimizi de öğrenebilir ve o kişiyi istediğimiz doğrultuda yönlendirebiliriz.
Kulağa hayal gibi geliyor olsa da günümüzde gelişmiş ülkelerde hem sosyal hayatta hem iş hayatında hem de akademik çevrelerde oldukça etkin bir şekilde kullanılmakta. Enneagram bugün dünyanın en seçkin üniversitelerinde ders olarak okutulmaktadır. Mesela, Stanford Üniversitesi M.B.A. programında ders olarak yer alıyor. Harvard Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde kişilik analizi olarak uygulamalı ders şeklinde işlenmekte. Amerikan ağırlıklı olmak üzere pek çok üniversitenin işletme, psikoloji, tıp, eğitim bölümlerinde de ders olarak okutulmakta.
Enneagram sistemi, insanları, dünyaya bakış açılarına, dünyayı algılayıp değerlendirme ve tepki verme şekillerine göre 9 farklı kişilik tipine ayırır. Bu kişilik tipleri:
- Mükemmeliyetçi,
- Yardımsever,
- Başaran,
- Bireysel (Traji Romantik),
- Araştırmacı,
- Sorgulayıcı,
- Hevesli,
- Lider ve Güçlü,
- Uyumlu olarak isimlendirilir.
Enneagram tiplerinin her birinin, kendine özgü güçlü ve zayıf yanları var. Yani hiçbir tip diğerinden daha üstün değil. Her kişilik tipinin dünyaya bakış açısı farklı. Her tip, olayları kendi bakış açısından algılar, değerlendirir ve tepki verir.
Sizde bakın bakalım kendinizin, eşinizin, müdürünüzün, elemanınızın, ebeveynlerinizin, çocuklarınızın nerelerde olduğuna.
Belki o zaman bazı hareketleri neden yaptığımızı daha iyi idrak eder, daha huzurlu ilişkiler kurar ve hayatla daha barışık yaşarız.
Bir cevap bırakın